Van der Schoot Advies

Label: 'omgevingswet'

De volgende informatie is beschikbaar over 'omgevingswet'.

Gemeenteraad tandeloze waakhond onder de Omgevingswet

De Omgevingswet gaat uit van een beleidscyclus. Die moet ertoe leiden dat beleidsdoelstellingen en omgevingswaarden werkelijkheid worden. De gemeenteraad heeft de rol van waakhond. Maar heeft hij ook tanden om te bijten?

Planschade en rechtszekerheid?

Tijdens de gemeenteraadsbijeenkomst over ruimtelijke ordening, die ik gisteravond heb verzorgd, werd de vraag gesteld of de toekenning van planschade tegenwoordig nog wel iets te maken heeft met rechtszekerheid. Gedoeld werd op jurisprudentie waarbij mensen die ergens 20 jaar wonen met een verandering te maken krijgen en toch geen planschadevergoeding krijgen. Als dat kan, dan zouden volgens het betreffende raadslid de projectontwikkelaars de champagnefles direct open kunnen trekken.

Duurzaamheid een containerbegrip: nou en?!

Vaak hoor ik over duurzaamheid: ‘dat is een containerbegrip’. Meestal als excuus om er niet op door te gaan. In ons taalgebruik zitten echter veel ‘containerbegrippen’. Wat dacht u van ‘veiligheid’, ‘zorg’, ‘vriendschap’ en ‘liefde’. Daar valt van alles onder. Wat bedoeld is, is vaak heel duidelijk. Maar wat het voor het handelen van alledag betekent: dat is een ander verhaal.
Volgens het woordenboek is een ‘container’: ‘iets dat iets kan bevatten’. Zoeken we ‘duurzaamheid’ op dan verschijnt: ‘eigenschap van lang goed te blijven of te blijven bestaan’ en ‘het streven om verstandig met energiebronnen en het milieu om te gaan’.
Richtinggevend is de betekenis die de VN-commissie Brundtlandt in 1987 aan duurzaamheid gaf: ‘..dat menselijke handelingen geen belasting mogen zijn voor de (leef)omgeving en voor het milieu, zodat ook toekomstige generaties gebruik kunnen maken van die omgeving. Nieuwe ontwikkelingen moeten daarom aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen’.

Flexibiliteit vraagt om een rechte rug.

De Omgevingswet is qua idee een prachtige wet. Met volop mogelijkheden voor lokaal maatwerk via allerlei vormen van flexibiliteit, binnenplans en buitenplans.

Daarmee wordt een praktijk die al sinds jaar en dag bestaat, openlijk erkend. Eerst hadden we de anticipatieprocedure. Daarna kwamen de vrijstellingen waaronder de zelfstandige projectprocedure (art. 19 WRO). Dat werd het projectbesluit Wro en daarna de huidige omgevingsvergunning met ruimtelijke onderbouwing. Tegenwoordig wordt ook nog gewerkt met postzegelbestemmingsplannen en een verruimde kruimelgevallenregeling. Flexibiliteit is dus niet nieuw. Integendeel, met de Omgevingswet is de wedergeboorte van artikel 19 WRO nu officieel een feit.

Het verschil met vroeger is wel, dat dit expliciet wordt geplaatst binnen een beleidscyclus met een sturende Omgevingsvisie. Heel goed, maar toch…..

Taal

Laatst vroeg iemand wat de grootste winst van de Omgevingswet eigenlijk is. Volgens mij zit die in het spreken van dezelfde taal en het gebruiken van dezelfde instrumenten (beleidscyclus).In de praktijk zie je ook dat mensen met elkaar het gesprek aangaan, die eerder nooit met elkaar spraken. Opeens zitten er in projectgroepen die met de implementatie van de wet of de omgevingsvisie aan de slag gaan niet meer alleen stedenbouwers, planologen, juristen, landschapsarchitecten en ruimtelijk economen. Er zitten ook mensen van communicatieafdelingen, uit het sociaal domein, van een personeelsafdeling en last but not least: mensen ‘uit het veld’ aan tafel. En dan krijg je heel andere gesprekken met levendige discussies, waarbij theorie en praktijkervaringen elkaar raken. Dat levert niet meteen oplossingen op, wel oplossingsrichtingen en vooral: nieuwe contacten, kennis en ideeën.

Tijdperk van de smoezen

Artikel 1.3 Omgevingswet bevat een algemene zorgplicht. Er staat o.a. in dat de wet met het oog op duurzame ontwikkeling moet worden toegepast. Niet alleen door de overheid, maar door iedereen, aldus de Memorie van Toelichting. Het is weliswaar een vangnetartikel en niet van toepassing als er specifieke zorgplichten gelden of algemene regels, maar het geeft duidelijk de intentie van de wetgever aan.

de economie van de toekomst

Op dit moment voorspellen economen de ‘diepste recessie van na de wereldoorlog, misschien zelfs wel van ervoor’. Het moet me van het hart: ik stoor me hier ontzettend aan. Na de vorige crisis ben ik gaan denken dat economie vooral goed is voor analyses achteraf. En voor de rest is het vooral emotie. De situatie van nu lijkt wel veel op die van oktober 2008.

Burgerparticipatie: burger en gemeenteraad aan zet

Dit jaar heb ik veel bijeenkomsten gehouden voor gemeenteraden over de Omgevingswet. Altijd gingen de discussies over burgerparticipatie. Hoe kun je daar nu de raad aan zet laten en ook de burger? Hoe voorkom je dat er verkeerde verwachtingen ontstaan? Wat is de rol van de volksvertegenwoordiging nog als je aan burgerparticipatie doet?

De willekeur van het principebesluit (2)

Wil ook de omgevingstafel een initiatief mogelijk maken, zonder zekerheid te bieden. Hoeveel zekerheid bieden vooraf gestelde randvoorwaarden van de gemeenteraad? Misschien meer dan je denkt.

Beleidsarm over naar de Omgevingswet